Salam mugallym! Bu soragyň jogaby şeýle bolmaly:
Mustafa Kemalyň hökümeti soltan hökümetiniň Antanta ýurtlary bilen baglaşan Sewr parahatçylyk şertnamasyny ykrar etmedi. Bu şertnamanyň kemsidiji şertleri türk halkynyň watançylyk herketini has-da güýçlendirdi. Şu wakadan soňra, türk halky Mustafa Kemalyň ýolbaşçylygynda Birinji Jahan urşunda ýeňiji bolan döwletlerden üstün çykmagy başardy. Bu ýeňiş öz watany, nesilleriniň geljegi, garaşsyzlygy üçin göreşen halky ýeňip bolmaýandygyny ýene bir gezek subut etdi.
Milli azat edijilik göreşiniň netijesinde 1923-nji ýylyň 29-njy oktýabrda Türkiýe Respublikasy döredildi. Onuň ilkinji prezidenti wezipesine Mustafa Kemal saýlandy. Paýtagt Stambuldan Ankara geçirildi. Ýaş respublika öň Türkiýäniň boýnuna dakylan deňhukuksyz şertnamalary, ýurdyň maliýe ulgamynyň üstünden gurnalan halkara gözegçiligini ýatyrdy. Şweýsariýanyň Lozanna şäherinde geçirilen halkara maslahatynyň jemi boýunça baglaşylan Lozanna şertnamasyna (24.07.1923) laýyklykda, Antanta döwletleri Türkiýäniň häzirki serhetlerinde döwlet özbaşdaklygyny ykrar etdiler.
Çeşmesi: J. Hatamow, J. Gurbangeldiýew. Aziýa we Afrika ýurtlarynyň taryhy
(XX–XXI asyrlar). 57,58,59-njy sahypalar. Aşgabat Türkmen döwlet neşirýat gullugy, 2018.
Mustafa Kemalyň hökümeti soltan hökümetiniň Antanta ýurtlary bilen baglaşan Sewr parahatçylyk şertnamasyny ykrar etmedi. Bu şertnamanyň kemsidiji şertleri türk halkynyň watançylyk herketini has-da güýçlendirdi. Şu wakadan soňra, türk halky Mustafa Kemalyň ýolbaşçylygynda Birinji Jahan urşunda ýeňiji bolan döwletlerden üstün çykmagy başardy. Bu ýeňiş öz watany, nesilleriniň geljegi, garaşsyzlygy üçin göreşen halky ýeňip bolmaýandygyny ýene bir gezek subut etdi.
Milli azat edijilik göreşiniň netijesinde 1923-nji ýylyň 29-njy oktýabrda Türkiýe Respublikasy döredildi. Onuň ilkinji prezidenti wezipesine Mustafa Kemal saýlandy. Paýtagt Stambuldan Ankara geçirildi. Ýaş respublika öň Türkiýäniň boýnuna dakylan deňhukuksyz şertnamalary, ýurdyň maliýe ulgamynyň üstünden gurnalan halkara gözegçiligini ýatyrdy. Şweýsariýanyň Lozanna şäherinde geçirilen halkara maslahatynyň jemi boýunça baglaşylan Lozanna şertnamasyna (24.07.1923) laýyklykda, Antanta döwletleri Türkiýäniň häzirki serhetlerinde döwlet özbaşdaklygyny ykrar etdiler.
Çeşmesi: J. Hatamow, J. Gurbangeldiýew. Aziýa we Afrika ýurtlarynyň taryhy
(XX–XXI asyrlar). 57,58,59-njy sahypalar. Aşgabat Türkmen döwlet neşirýat gullugy, 2018.
Севрский мирный договор, Севрский мир — один из договоров Версальско-Вашингтонской системы, создание которой ознаменовало завершение Первой мировой войны. Подписан 10 августа 1920 года в городе Севр (Франция) странами Антанты и присоединившимися к ним государствами с одной стороны, и правительством Османской империи — с другой. Севрский договор официально оформлял раздел арабских и европейских владений Османской империи. По Севрскому миру, численность турецкой армии не могла превышать 50000 бойцов. Над финансами Турции устанавливался международный контроль. Севрский договор был воспринят в Турции как несправедливый и «колониальный», как очевидное проявление неспособности султана Мехмеда VI защищать национальные интересы. Великое национальное собрание Турции (созданное в апреле 1920 года в Ангоре, ныне Анкара) отказалось ратифицировать договор.
Через три года он был заменён Лозаннским мирным договором, закрепившим границы Турции в их современном виде (за исключением Александреттского санджака, возвращённого Турции в 1939 году).